Прафілактыка атручванняў грыбамі

Грыбы даўно ўжываюцца ў ежу як у складзе самастойных страў (смажаныя, марынаваныя, салёныя), так і ў выглядзе смакавых кампанентаў складаных рэцэптур.

Разам з тым, неабходна асцярожна ставіцца да гэтага прадукта харчавання, бо грыбы могуць стаць прычынай сур’ёзных атручэнняў.

Асноўныя прычыны гэтых атручванняў – няўменне распазнаваць ядомыя і атрутныя грыбы, парушэнне ўмоў захоўвання грыбоў, тэхналогіі іх прыгатавання і правілаў кулінарнай апрацоўкі.

Грыбнікі павінны карыстацца залатым правілам: “не ўпэўнены – не бяры”, быць уважлівымі пры выбары грыбоў для збору, так як атрутныя грыбы нярэдка растуць побач з ядомымі і могуць быць вельмі падобныя на іх.

Не спадзявайцеся толькі на ілюстраваныя кіраўніцтвы пры ідэнтыфікацыі грыбоў і вызначэнні іх ядомасці.

Збіраючы грыбы, бярыце толькі тыя, якія ведаеце на “выдатна”. Незнаёмыя і сумнеўныя грыбы браць не варта. Калі нават на хвіліну мільганула думка аб тым, што гэты грыб адрозніваецца ад астатніх ці неядомы, адкідвайце яго ў бок.

Калі не разбіраецеся ў грыбах, то, адпраўляючыся на збор грыбоў, па магчымасці, запросіце з сабой дасведчанага грыбніка.

Не збірайце і не ўжывайце ў ежу старыя, перарослыя, пераспелыя грыбы, нават калі яны і не чарвівыя. Не верце распаўсюджанаму міфу аб ядомасці грыбоў, калі іх ядуць казуркі, слімакі, чарвякі і да т.п. Спелыя грыбы, асабліва зламаныя, пашкоджаныя, становяцца добрым пажыўным асяроддзем для розных мікраарганізмаў, у тым ліку і хваробатворных.

Небяспека дзікарослых грыбоў для здароўя чалавека заключаецца ў тым ліку і ў іх высокай здольнасці назапашваць у вялікіх колькасцях радыенукліды, цяжкія металы, аграхімікаты і іншыя шкодныя злучэнні.

Не зьбірайце грыбы ўздоўж аўтамабільных дарог, чыгуначных шляхоў, у межах горада, катэгарычна нельга іх збіраць у прамысловых зонах і іншых моцна забруджаных месцах.

Не набывайце грыбы ў неўстаноўленых месцах, бо аб якасці і бяспецы такіх прадуктаў нічога невядома, не купляйце на рынку грыбныя кансервы, герметычна зачыненыя вечкамі ў хатніх умовах, а таксама сухія грыбы, грыбную ікру і розныя салаты з грыбамі.

Ни в коем случае нельзя пробовать на вкус неизвестный гриб. Нельзя есть грибы сырыми.

У грыбную пару не пакідайце дзяцей адных у лесе ці ў парку. Папярэдзіце іх, каб яны не чапалі грыбы без ведама дарослых.

Памятайце, што атруціцца можна і ядомымі грыбамі пры іх няправільным захоўванні і падрыхтоўцы.

Грыбы ставяцца да асабліва якія хутка псуюцца прадуктаў, іх неабходна перапрацоўваць у дзень збору.

Не захоўвайце свежыя грыбы больш за суткі нават у халадзільніку, а салёныя і марынаваныя грыбы – больш за год.

Ужыванне грыбоў можа прывесці да развіцця вельмі цяжкага захворвання – батулізму. Хатняя пастэрызацыя не знішчае спрэчкі бактэрый Clostridium botulinum, якія могуць застацца на грыбах, а ўмовы захоўвання ў герметычна закаркаванай тары, без доступу кіслароду, спрыяльныя для ператварэння спрэчка ў вегетатыўныя бактэрыі, якія пачынаюць актыўна размнажацца і вылучаць батулатаксін (нервова-паралітычная атрута, якая здольна забіць чалавека). Каб пазбегнуць захворванні на батулізм, трэба вельмі старанна чысціць і прамываць прызначаныя для кансервавання грыбы, якія павінны быць свежымі і дабраякаснымі.

Неабходна адзначыць, што нават ядомыя і правільна прыгатаваныя грыбы павінны ўжывацца ў ежу ва ўмераных колькасцях у якасці гарніру, а не асноўнай стравы.

Грыбы з’яўляюцца дастаткова цяжкай ежай і дрэнна засвойваюцца арганізмам, яны не выкарыстоўваюцца ў лячэбным харчаванні, харчаванні цяжарных і кормячых жанчын, дзяцей ранняга дашкольнага і малодшага школьнага ўзросту, абмяжоўваюцца ў харчаванні пажылых людзей. Людзям, якія пакутуюць рознымі захворваннямі стрававальнай сістэмы, печані і нырак ужыванне ў ежу грыбоў супрацьпаказана.

Пры з’яўленні сімптомаў атручвання пасля ўжывання ў ежу грыбоў неадкладна звернецеся за медыцынскай дапамогай!

Уменне адрозніваць грыбы па вонкавым выглядзе, захаванне ўмоў захоўвання і тэхналогіі іх падрыхтоўкі дапаможа не толькі пачаткоўцу, але і дасведчанаму грыбніку пазбегнуць магчымага атручвання грыбамі.

Харчуйцеся правільна і будзьце здаровыя!

Запампаваць памятку “Прафілактыка атручванняў грыбамі”