Прафілактыка алкагалізму

1.Што ж такое алкагалізм?

Гэта хранічнае захворванне, якое выклікаецца сістэматычным ужываннем спіртных напояў, якое характарызуецца ўстойлівай залежнасцю ад іх. Праблема п’янства і алкагалізму для Беларусі – адна з самых актуальных і сацыяльна небяспечных. На сённяшні дзень вялікая колькасць людзей пакутуе на алкагалізм. Пачынаючы прымаць спіртныя напоі па святах, мы нават не ўяўляем, што гэта можа перарасці ў шкодную звычку, пазбавіцца якой у далейшым становіцца вельмі складана. Злоўжываючы алкаголем, хворы не ведае, якое ўздзеянне спіртное аказвае на яго арганізм.

2.Уплыў алкаголю на здароўе чалавека

Уплыў алкаголю на здароўе чалавека разбуральны, нават калі доза не выклікае ап’янення, яна ўсё роўна прычыняе шкоду. Ад алкаголю пакутуюць:

  • галаўны мозг
  • сэрца
  • печань
  • падстраўнікавая залоза
  • ныркі

Алкаголь, трапляючы ў кроў, пачынае з вялікай хуткасцю распаўсюджвацца па ўсім арганізме. У першую чаргу ад спіртнога церпяць органы стрававання. Пад дзеяннем алкаголю руйнуюцца клеткі ўнутранай паверхні органаў стрававальнай сістэмы. У далейшым клеткі пачынаюць гінуць, што вядзе да парушэння нармальнага працэсу стрававання. Страўнікавы сок вылучаецца павольна, і ежа пачынае раскладацца, гэта прыводзіць да адрыжкі, пякотцы і млоснасці. У хворага пачынаюцца рэзкія болі ў вобласці жывата, развіваецца гастрыт і нярэдка ўтворыцца рак страўніка, які можа прывесці да смерці.

Уплыў алкаголю на сэрца даўно ўсім вядомы. Злоўжываючы алкаголем, мы спрыяем разбурэнню эрытрацытаў. У выніку ўзнікаюць розныя захворванні сардэчна-сасудзістай сістэмы: атэрасклероз, ішэмічная хвароба і арытмія. Алкагольная хвароба сэрца становіцца прычынай вялікай колькасці раптоўных смерцяў.

3.Якія фактары, спрыяюць фармаванню алкагалізму?

Алкаголікамі не нараджаюцца, імі становяцца. Гэтаму садзейнічаюць розныя фактары.

Біялагічныя фактары – гуляюць пэўную ролю ў адукацыі алкагольнай залежнасці. Успадкоўваецца біялагічная схільнасць (біяхімічная аснова), на глебе якой можа развіцца балючая залежнасць. На падставе даследаванняў прыйшлі да высновы, што ў 60% залежных ад псіхаактыўных рэчываў асоб (алкаголь, наркотыкі і да т.п.) іх бліжэйшыя сваякі пакутавалі на залежнасць.

Сацыяльныя фактары – распаўсюджванне праблем, звязаных з алкаголем, неаддзельна ад звычаяў і ўяўленняў грамадства аб алкаголі, сямейнай абстаноўцы, здольнай як павялічваць, так і памяншаць рызыку ўзнікнення залежнасці. Сацыяльная нестабільнасць, беспрацоўе, жыццёвыя ўзрушэнні, пражыванне ў раёнах з нізкім маёмасным цэнзам, духоўны і культурны “вакуум” і г.д.

Псіхалагічныя фактары – алкагольнай залежнасці ўключаюць:

  • а) пэўны склад асобы (бездухоўнасць, адсутнасць сур’ёзных інтарэсаў і мэты ў жыцці, падвышаная ўнушальнасць);
  • б) паталагічныя рысы характару (схільнасць да ваганняў настрояў, цяжкасці ва ўсталяванні кантактаў, сарамлівасць, нізкая ці наадварот завышаная самаацэнка, няўменне спраўляцца са сваімі пачуццямі і да т.п.);
  • в) астэнічныя (фізічныя і нервова – псіхічныя слабасці арганізма) і істэрычныя засмучэнні.

Духоўныя фактары – стаўленне чалавека да самога сябе, навакольнага свету і людзей, якое звязана з якасцю ўдзелу ў жыцці. Алкагалізм – гэта хвароба душы з усімі вынікаючымі адсюль наступствамі.

Прыкметы алкагалізму:

Першая прыкмета – першасная паталагічная цяга да алкаголю, жаданне ў вызначаным рытме спажываць алкаголь, прычым гэта жаданне павінна быць абавязкова задаволена. Здаровы чалавек лёгка адмаўляецца ад рэалізацыі гэтага жадання, калі абставіны патрабуюць такой адмовы. Хворы на алкагалізм альбо не можа адмовіцца ад выпіўкі пры любых абставінах, а калі ён не зможа рэалізаваць сваю паталагічную цягу, ён адчувае раздражненне, злосць ці дэпрэсію.

Другая прыкмета ранняга алкагалізму – рост талерантнасці да алкаголю, здольнасць перанесці тую ці іншую долю рэчыва. Здаровыя людзі звычайна задавальняюцца прыёмам 100-150 мл моцнага алкаголю (за вечар), а пры перадазаванні алкаголю адчуваюць млоснасць і ваніты. Арганізм імкнецца вызваліцца ад яду. Таму гэтая нармальная рэакцыя на алкаголь называецца “ахоўны ванітавы рэфлекс”. Хворыя на алкагалізм здольныя ўжываць значна большыя дазоўкі алкаголю без якіх-небудзь ахоўных рэфлексаў. Дазавання 400-500 мл гарэлкі за вечар ужо павінна насцярожваць як навакольных, так і самога спажыўца алкаголю.

Трэцяя прыкмета алкагалізму – страта кантролю над дозай. Здаровы чалавек у працэсе ўжывання алкаголю адчувае пачуццё насычэння. Ён выпівае бутэльку піва ці келіх сухога віна і працягваць выпіўку няма жадання. Хворы на алкагалізм выпівае нейкую ключавую дозу – звычайна яна складае 100-150 мл гарэлкі – у яго развіваецца непераадольнае жаданне працягнуць выпіўку далей. Кантроль над дозай страчаны, у выпадку працягу п’янства, праз некалькі гадоў любая доза алкаголю будзе выклікаць цяжкі эксцэс або запой.

Меры прафілактыкі і абароны

Прафілактыка алкагалізм прадугледжвае:

  • з аднаго боку – кантроль за вытворчасцю і спажываннем алкаголю на розных стадыях;
  • з іншага боку – ранняе выяўленне асоб, якія злоўжываюць алкаголем і аказанне ім адпаведнай медыка-псіхалагічнай дапамогі.

Выяўленне на самых ранніх этапах у падлеткавым і нават дзіцячым узросце схільных да алкаголю людзей (для гэтага можна арыентавацца на два пэўныя фактары – спадчыннасць і асаблівасці спажывання алкаголю ў бацькоўскай сям’і) і пастаянная ўвага да іх.

Інфармаванне дзяцей, падлеткаў і дарослых аб асаблівасцях алкаголю, яго небяспечных наступствах для здароўя, паводзін і жыцця.

Навучанне навыкам супраціўлення ў сітуацыях, звязаных з ужываннем алкаголю, рызыкай развіцця залежнасці і рэцыдыву.

Прапаганда здаровага ладу жыцця і папярэджанне алкагольных расстройстваў.

У выпадках узнікнення любых праблем з алкаголем, варта не губляючы часу звяртацца па кансультацыі і дапамогу да спецыялістаў.

Памятайце!

Алкагалізм лягчэй папярэдзіць, чым лячыць!