Бяспечныя паводзіны ў спякоту

Лета – выдатны час года: пара адпачынкаў, загарадных прагулак, адпачынку на прыродзе. Аднак залішняе знаходжанне на сонцы і асабліва ў спякотныя дні небяспечна і можа прывесці да рэзкага пагаршэння здароўя, звязанага з пераграваннем арганізма. У групе рызыкі, у першую чаргу, знаходзяцца дзеці і пажылыя людзі, а таксама асобы, якія пакутуюць хваробамі сістэмы кровазвароту і парушэннямі абмену рэчываў (захворванні на цукровы дыябет, шчытападобнай залозы, атлусценне і інш.).

Прычынай ўзнікнення праблем са здароўем служыць парушэнне тэрмарэгуляцыі арганізма. Пры павышэнні тэмпературы навакольнага асяроддзя да 25-30°С і вышэй высокай вільготнасцю паветра, што характэрна для клімату Беларусі, працяглым знаходжанні на сонцы аддача цяпла ўскладняецца, што прыводзіць да перагравання арганізма. Гэтаму спрыяюць гэтак жа непадыходнае адзенне (сінтэтычнае, цёмных тонаў, залішне цёплае), фізічныя нагрузкі, парушэнне пітнага рэжыму, ужыванне алкаголю. Адбываецца павышэнне тэмпературы цела, якое суправаджаецца паталагічнымі зменамі розных функцый арганізма. З’яўляецца слабасць, млявасць, адчуванне стомленасці, дрымотнасць, галаўны боль, галавакружэнне, шум у вушах, смага, пачырваненне і вільготнасць скуры, пачашчэнне пульса і дыхання на фоне нармальнай тэмпературы цела. Можа ўзнікнуць сонечны ўдар. У спякотнае надвор’е на вуліцы, у душным памяшканні або транспарце можа здарыцца прытомнасць і без папярэдняга перагравання або знаходжання з непакрытай галавой на сонца.

Каб не дапушчаць пераграванні арганізма досыць выконваць наступныя рэкамендацыі:

• пазбягайце працяглага знаходжання на сонцы: імкніцеся планаваць свой дзень так, каб выхады на вуліцу прыпадалі на раннія ранішнія або вячэрнія гадзіны; калі ж такой магчымасці няма, то прытрымвайцеся ценявага боку вуліцы ці знаходжанні ў прахалодных памяшканнях;
• для добрага самаадчування пажадана некалькі разоў у дзень прымаць прахалодны, але не халодны душ і насіць адзенне з эка-матэрыялаў, г.зн. старайцеся апранаць лёгкае вольнае адзенне светлых тонаў пераважна з натуральных тканін (віскозы, лёну, бавоўны, натуральнага шоўку). Абавязкова носіце ў спякоту лёгкі галаўны ўбор з баваўняных або льняных тканін светлых тонаў- панаму, саламяны капялюшык, хустку, павязку;
• што б наталіць смагу, піце натуральную чыстую пітную ці мінеральную ваду маленькімі глыткамі. Падыходным варыянтам з’яўляецца выкарыстанне звычайнай пітной вады з гарадскога вадаправода, перад выкарыстаннем якой рэкамендуецца крыху пачакаць і зліць ваду з крана. Дарэчы, пітная вада ў г. Мінску, якая падаецца насельніцтву ў разводную водаправодную сетку, па выніках лабараторных даследаванняў пітной вады камунальнага вадаправода, характарызуецца высокім узроўнем яе бяспекі ў эпідэмічных адносінах і фізіялагічнай паўнацэннасцю. Выпівайце ў дзень не менш за 2 літраў пітной вады. Для нармалізацыі артэрыяльнага ціску ў спякоту рэкамендуецца выпіць шклянку цёплага ці астуджанага зялёнага чаю ці шклянку несалодкага свежавыціснутага агародніннага ці фруктовага соку. Пажадана выключыць салодкія і газаваныя напоі, бо яны наадварот узмацняюць смагу ў арганізме чалавека;
• у спякоту пажадана мець пры сабе бутэльку са звычайнай пітной вадой і пульверызатарам, з якой можна апырскваць сабе твар і рукі;

• у гарачае надвор’е ўзмацняецца потаадлучэнне, а з потам у арганізме губляюцца мікраэлементы і солі. Для папаўнення солевага балансу ўжывайце лёгказасваяльную, багатую мінеральнымі рэчывамі і вітамінамі ежу, аддавайце перавагу гародніне, садавіне, ягадам. Не забывайце ўжываць у ежу больш прадуктаў расліннага паходжання, нятлустых кісламалочных прадуктаў, мяса, рыбы, мінімум солі і цукру. Выключыце тлустыя і вострыя прадукты. прымайце ежу невялікімі порцыямі, пазбягайце пераядання;
• з надыходам спякоты ўзрастае небяспека заражэння вострымі кішачнымі інфекцыямі (АКІ), таму ў летнія спякотныя дні асабліва трэба выконваць неабходныя санітарна-гігіенічныя патрабаванні да ўмоў: рыхтаваць ежу толькі ў колькасці, неабходнай для бягучага спажывання; гатовую ежу старанна засцерагаць ад любога забруджвання, бо на руках, сталах, інвентары, выкарыстоўваным для апрацоўкі прадуктаў, могуць знаходзіцца хваробатворныя мікробы; садавіна, ягады і гародніна старанна мыць у праточнай вадзе, гародніна пажадана перад ужываннем або падрыхтоўкай салатаў падвергнуць ошпариванию кіпячай вадой; выконваць умовы захоўвання і тэрміны прыдатнасці харчовых прадуктаў;
• устрымайцеся ад ужывання алкагольных напояў і піва, выключыце ці звядзіце да мінімуму курэнне, т.я. гэта правакуе развіццё захворванняў сардэчна-сасудзістай і дыхальнай сістэм;
• на працягу дня можна ўціраць у віскі кропелькі ментолавага алею, гэта дапаможа вярнуць адчуванне прахалоды і свежасці;
• у спякоту гэтак жа рэкамендуецца абмежаваць фізічныя нагрузкі. Паспрабуйце на час адмовіцца ад заняткаў на трэнажорах і на бегавых дарожках. Лепш тым часам заняцца дыхальнай гімнастыкай, хадзіць у басейн.
• адмоўцеся ад яркага і ўстойлівага макіяжу. Мінімум касметыкі пойдзе на карысць для скуры і для ўсяго арганізма. Перад выхадам на вуліцу выкарыстоўвайце спецыяльныя касметычныя сродкі (крэмы, гель, ласьёны), якія змяшчаюць сонцаахоўныя фактары (SPF).

Памятайце! Выконваючы гэтыя простыя гігіенічныя правілы, спякотныя дні не будуць небяспечныя для Вашага здароўя, а прынясуць бадзёрасць, добры самаадчуванне, выдатны настрой, актыўнасць і асалоду ў летнія дні!